probiyotikler probiyotikler probiyotikler probiyotikler probiyotikler
Probiyotikler!
Bu yazıda aşağıdaki sorulara cevap bulacaksınız:
- Sirkeli suda yapılan mı tuzlu suda kurulan turşu mu daha sağlıklı?
- Elma sirkesi neden bu kadar faydalı?
- Yoğurtta hangi probiyotikler var?
- Kimchi, miso, kombucha, tempeh nedir nasıl yenir?
- Prebiyotik nedir, probiyotik nedir?
Söz konusu sağlık ise probiyotikler vazgeçilmez!
Ve söz konusu probiyotikler ise bağırsak mikrobiomu sağlığı gözardı edilemez!
Şişmanlamadan, bağışıklık sistemine; astımdan, akneye kadar pek çok hastalığın altında işte bu mikrobiom yatıyor.
Bazı bağırsak bakterileri hayatımıza hayat katarken,
Bazı bağırsak bakterileri ise ömrümüzden ömür çalıyor.
Yediklerimiz içtiklerimiz bağırsak bakterilerinin nüfusunu ve ürettikleri maddeleri doğrudan etkiliyor.
***
Örneğin liften (fiberden) zengin gıdalar iyi huylu bağırsak bakterilerini besleyip vücuttaki enflamasyonu azaltan kısa zincirli yağ asiti üretmelerine yardımcı olurken;
Üretilen bu yağ asitleri kan dolaşımımıza geçerek bağışıklık sistemimize zarar veren pek çok rahatsızlığın iyileşmesini kolaylaştırıyor.
Probiyotik nedir?
Probiyotikler halihazırda bağırsaklarımızda bulunan iyi bakteri kolonilerine benzeyen canlı organizmalardır.
Özellikle yoğurtta ve lahana turşusunda bulunurlar.
Prebiyotik nedir?
Prebiyotikler ise bağırsaklardaki iyi huylu bakterileri besleyerek sayılarının artmasına yardımcı olan bir tür bitki lifidir (fiberidir).
Nohut, muz ve enginar en iyi prebiyotik kaynaklarıdır.
Hem prebiyotikler hem de probiyotikler daha iyi bir bağırsak mikrobiomu için hayati öneme sahiptir.
Çökelek
Çökelek diyince eminim sizin de aklınıza ilk ham çökelek şarkısı geliyor ama konumuz bu değil 🙂
Çökelek ülkemizde tatlı ya da tuzlu olarak tüketilen lezzetli bir peynirdir.
Zengin kalsiyum ve probiyotik içeriği ile hem kemiklerimizi güçlendirir hem de bağırsak probiyotiklerimizi zenginleştirir.
probiyotikler
Salatalık ve Lahana Turşusu
Sirkelisi mi limonlusu mu…
Turşu diyince aklımıza hep Adile Naşit ile Münir Özkul’un Neşeli Günler filmindeki turşu suyu kavgası gelse de işin özü içindeki olağanüstü probiyotikler…
Lahana turşusunun tarihi milattan önce dördüncü yüzyıla kadar uzanır. Laktik asitten zengin bakterilerle fermente olan lahana turşusu; bağırsak sisteminizin dengede kalmasını sağlayarak bağışıklık sisteminizi güçlendirir.
Salatalık (Kornişon) turşusu ise patates salatalarından; et yemeklerine kadar geniş bir yelpazede kendine yer bulabilen kıymetli bir besindir.
Buraya önemli bir bilgi notu ekleyelim;
Kornişon turşuda bulunan probiyotikleri bağırsaklarınıza katmak istiyorsanız, sirkeli değil tuzlu suda kurulan turşuları tercih etmelisiniz.
probiyotikler
Yoğurt
Yoğurtçu geldiiii, kaymaklı yoğurtlarım var!
Kaçınız mahalle bakkalına açık yoğurt almaya gittiği ve eve dönüşte üstündeki kaymakları yediği günleri hatırlıyor?
Bu tecrübeyi yaşamış olanlar gerçekten şanslı çünkü artık sanayi tipi yoğurtların eski tadı tuzu yok.
Ama evde iyi maya kullanarak ev yapımı yoğurt yapmak da hala mümkün!
Yoğurt bağışıklık sistemimizi koruyan birçok probiyotik bakteri içerir. Lactobacillus acidophilus ve Lactobacillus casei bağırsaklarınızdaki iyi bakteri nüfusunun artmasına yardımcı olan değerli probiyotiklerdendir.
probiyotikler
Elma Sirkesi
Fermente edilmiş elmalardan elde edilen elma sirkesi özellikle salatalar için vazgeçilmez bir besindir. Elma sirkesi içindeki asetik asit sindirimi kolaylaştırırken; yağ metabolizmasını tetikleyerek kan şeker seviyelerini düşürür ve kilo vermenize yardımcı olur.
Kısacası sağlık için günde 4 yemek kaşığı elma sirkesi diyorum!
Parmesan Peyniri
Parmesan peyniri laktik asitten zengin bakteri içeriği ile sağlıklı bağırsak bakteri sayısını arttırır. Ayrıca parmesan peynirinin içerdiği protein ve kalsiyum kemiklerinizin güçlenmesine de yardımcı olur.
Şimdi son olarak gelelim bizim memlekette pek bulunmayan ama meraklısına tavsiye edebileceğim diğer probiyotik kaynaklarına:
probiyotikler
Kimchi
Okunuşu kimçi olan bu Kore yemeği; özellikle 1950’li yıllarda Kore savaşına katılan Türk askerleri tarafından yurdumuza getirilmiş.
Özellikle kanser riskini azaltması açısından kıymetli olan Kimchi; lahana, turp, sarımsak, kırmızı biber, taze soğan, zencefil, tuz ve şekerin karıştırılıp fermente edilmesi ile elde edilebilir. Kore’de kimçi yemeklerin yanında garnitür olarak kullanılıyor.
prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler
Miso
Miso için bizdeki eriştenin yandan yemişi desek herhalde yanılmayız.
Miso; soya fasulyesi, pirinç veya arpanın, deniz tuzu ve ko-ji adlı mantarla fermentasyonu ile elde edilen bir çeşit hamurdur. Japonya’da somonla ve susam yağı ile tüketimi yaygındır. Pek seveceğinizi sanmıyorum ama kararı size bırakıyorum 🙂
prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler
Kombucha
Kombu Çayı, ilaç olarak da kullanılan fermente edilmiş bir tür çaydır. Bakteri ve mayalardan oluşan çayın en önemli içeriği Kombucha denilen çay mantarıdır.
Siyah çay, limon, zencefil, toz şeker, su ve kombucha mantarı kullanılarak yapılır.
Ufak bir hatırlatma; Fermentasyonla üretilen Kombucha çayı yüzde bir oranında doğal alkol içermektedir, bilginiz olsun.
prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler prebiyotikler
Tempeh
Fermente edilmiş bir tür soya fasulyesi ürünü olan Tempeh; proteinden ve probiyotikten zengin bir gıdadır. Bizim mutfaklarda pek yeri olmasa da anti kanserojen etkisine değinmeden geçmeyelim.
Sağlıkla kalın, yeni yazılar için instagram’dan takibe alın!
Instagram.com/uzm.dr.ozgurniflioglu
Uzm. Dr. Özgür Niflioğlu
Obezite – Diyabet – Tiroid Hastalıkları
Sağlıklı Beslenme
İç Hastalıkları ve Fitoterapi Uzmanı